Regionalizmy kociewskie
  • beczek - zapłakany;
  • blyrwa - lub blerba - przezwisko na niebywale szkaradną dziewczynę albo też owca;
  • brecha - łom;
  • brukować - potrzebować;
  • brzad - owoc;
  • buksy - spodnie;
  • bulwy - ziemniaki;
  • bykowe - opłata za pokrycie krowy;
  • chojniak - sosna, drzewo;
  • chodaki - drewniane buty;
  • chruściki - zawijane ciasteczka pieczone na oleju (por. faforek);
  • chwatko - szybko;
  • darować - trwać;
  • dekel - pokrywka;
  • dulczyć - narzekać (por. jamrować);
  • dycht - tak samo, podobnie;
  • erbnąć - dziedziczyć;
  • erbnięty - szalony;
  • fafernuchy - cukierki jak kopytka z buraków cukrowych, drożdży, mąki żytniej i pszennej;
  • faforek - wstążka;
  • faksować - dowcipkować (faksiarz - dowcipniś);
  • farfocel - kiedyś żupany miały to do siebie, że się mechaciły i szczególnie w jamie pępkowej gromadził się farfocel;
  • farfocle - wszelakiego pochodzenia zanieczyszczenia np. w butelce;
  • faryna - cukier (sypki);
  • fjyrana - firana;
  • frantówka - przyśpiewka;
  • futrować - karmić;
  • gable - widły do ziemiaków;
  • gapa - wrona;
  • gloka - abażur;
  • grapa - garnek;
  • gulon i guła - indyk i indyczka;
  • giry - nogi;
  • gzub - dziecko;
  • hahać - spać (o dzieciach);
  • hajta - polowanie;
  • haka - motyka;
  • hanaj - kij;
  • hładko - szybko, sprawnie;
  • iglija - świerk (zapożyczenie z dialektów pruskich);
  • jeno - tylko;
  • jo - tak;
  • jaczka - kamizelka, kaftanik, kubraczek
  • kałdun - brzuch;
  • karować się - wchodzić bez zaproszenia, pchać się na siłę np. w kolejkę;
  • kejter - pies;
  • kietować - zamykać na klucz;
  • kipa - kosz;
  • klajster - klej;
  • klatrować - wspinać się, wchodzić np. nie klatruj tamuj;
  • klatry - włosy;
  • klempa - krowa;
  • klompy - buty;
  • kluk - nos;
  • klupówki - kalosze;
  • knyp - nóż;
  • koder - ścierka (por. "teptuch");
  • kryka - laska lub kij;
  • kuch - ciasto;
  • kudły - włosy;
  • lofer - łazik;
  • łordzić - gdzieś biegać/jeździć;
  • machlować - oszukiwać;
  • munia - twarz, pysk;
  • muszkibada (por. faryna) - cukier;
  • musztrych - musztarda;
  • najrzyć się - przyjaźnić się;
  • nazat - z powrotem;
  • obuwać - ubierać, zakładać np. obuj te buksy;
  • ochab - zły człowiek;
  • ognaryja - miejsce na uboczu, poza stołem, lub poza centrum domostwa;
  • pachtować - dzierżawić, kraść;
  • papla - topola;
  • pochowa - pogrzeb;
  • podobiadek - drugie śniadanie;
  • potrampać - podeptać;
  • powidzta mnie - powiedzcie mi;
  • przyścipny - sprytny, cwany;
  • psiankny - piękny;
  • pujek - kot;
  • pupa - lalka;
  • pyda - kij zakończony rzemieniami do bicia;
  • rajby - swaty;
  • ronkiel - burak pastewny;
  • ruchanki - racuchy;
  • rudle - sanki;
  • rychło w czas - w ostatniej chwili;
  • rychtować - ogólnie coś robić;
  • ruczka - taboret, małe składane krzesełko;
  • sklep - piwnica;
  • skład - sklep;
  • skweres - bieda;
  • sota - jesteście np. wy sota mieskie bówki;
  • statory, statki - naczynia kuchenne;
  • szałerek - schowek, komórka;
  • szaszrować - robić zamęt, hałas;
  • szlory - kapcie;
  • szmyrgnąć - rzucić/cisnąć coś np. w kąt;
  • szneptuch - chustka do nosa;
  • sznyta - blizna;
  • sznytka - kromka chleba;
  • szporować - oszczędzać;
  • szportować - żartować (por. faksować);
  • sztryfle - skarpetki (wyraz pochodzi najprawdopodobniej z naleciałości niemieckich);
  • sztrymfy - rajstopy (wyraz pochodzi najprawdopodobniej z naleciałości niemieckich);
  • szuńdy - zakładane na kark do noszenia np. koszy;
  • szur - przezwisko np. "ty szurze jeden";
  • szuraj - wiata, składzik;
  • ślipsie - oczy;
  • tamuj - tam np. tamuj my poszlim;
  • teptuch - ścierka (por. "koder");
  • tolkować - plotkować;
  • topek - nocnik;
  • trusiek - królik;
  • tryfta - droga, ścieżka;
  • trygiel - garnek;
  • tutka, tuta - papierowa torebka;
  • tynta - atrament;
  • uczba - nauka;
  • uśpionka - kołysanka;
  • wajczeć - płakać;
  • wej - patrz;
  • wetchnóńć - zatknąć, wcisnąć;
  • wiater - wiatr;
  • wilia - wigilia;
  • wysatka - wyrośnięte buraki pastewne na nasiona;
  • zakietować - zamknąć drzwi na klucz;
  • zebuwać - rozbierać, zdejmować;
  • złoić - zlać kogoś np. pasem;
  • zug - przeciąg;
  • żaga - piła;
Kociewie
 
Wszystko o kociewiu
Autorzy
 
Arkadiusz Różek

Maksymilian Spychalski

Kacper Metza

Patryk Otta
 
Ta strona internetowa została utworzona bezpłatnie pod adresem Stronygratis.pl. Czy chcesz też mieć własną stronę internetową?
Darmowa rejestracja